Van de long- naar de shortlist van de Bredenhofprijs 2023. Zeer vereerd dat ‘De verraadster’ één van de vijf genomineerden is voor de verkiezing van het beste Zaanse historische boek in de afgelopen twee jaar. Op 18 maart wordt de winnaar bekendgemaakt. De andere kandidaten zijn hier te vinden.
Elias van der Plicht, recensent van dagblad Trouw, plaatste De verraadster op de derde plek in zijn overzicht met de beste geschiedenisboeken van 2022. Een eervolle vermelding!
‘Albert Richter is een hoogbegaafde sprinter, een getalenteerde renner waarvoor de Duitse wielrensport nu al een eeuwige ereplaats naast zijn succesvolle voorgangers moet inruimen.’ Nog geen twee jaar later probeerde de nationale wielerbond in hetzelfde tijdschrift waarin ze deze lof had toegezwaaid om de wereldkampioen naar de vergetelheid te schrijven: ‘Zijn naam is voor immer uit onze rijen geschrapt.’
Albert Richter en zijn joodse coach Ernst Berliner waren in ongenade gevallen. De beste Duitse baanrenner van de jaren dertig bekocht zijn verzet tegen het Hitler-regime in 1940 met de dood. Zijn wanhopige manager probeerde aan de Holocaust te ontkomen door onder te duiken in Nederland. Jarenlang trok hij met zijn gezin van de ene naar de andere Zaanse schuilplaats, vechtend tegen de wanhoop en onzekerheid.
Gesprekken met tijdgenoten en een lange zoektocht in de archieven geven zicht op de verstoorde levens van twee geroemde, maar desondanks niet geaccepteerde sportvrienden. In het rijk geïllustreerde Ongewenst. De wereldkampioen wielrennen en zijn joodse coach ontrafelen Renate Franz en Erik Schaap de tragische geschiedenis van deze twee onbekende grootheden.
Publicatiedatum: mei 2022 Paperback, 20 x 20 cm BraveNewBooks 175 pagina’s €18,96 ISBN 9789464484328
Het blijft waarderingen regenen voor De verraadster. Na een ****-recensie op de website Traces of War volgde er een dag later een uiterst lovende bespreking door Hans Renders in het radioprogramma Met het oog op morgen. Een paar citaten uit zijn tien minuten durende bespreking wil ik u niet onthouden. “Een spannend en krankzinnig verhaal”, oordeelde biografiespecialist Renders onder meer. En: “Heel erg goed uitgezocht.” De uitzending terugluisteren en -kijken kan hier.
Overigens: De verraadster is ook verkrijgbaar als e-book.
Jeroen van der Kris recenseerde in NRC Handelsblad (28-1-2022) De verraadster. Een paar citaten: “Het boek laat gedetailleerd zien hoe verraad in zijn werk kon gaan. (…) De verraadster is een interessante case study van verraad. En dan zit de afloop van het verhaal ook nog eens vol morele dilemma’s.” Ook dagblad Trouw besprak het boek welwillend. “Als kenner van het Zaanse oorlogsverleden kon Schaap er haast niet omheen om ooit haar korte leven grondig uit te pluizen. Met dit boek doet hij dat wervelend.” En tot (voorlopig?) slot recensent Bart Funekotter in OVT (Radio 1): “Een heel aangrijpend boek over menselijk leed.”
De publicatie van De verraadster was voor de redactie van het NPO 1-radioprogramma Nieuwsweekend aanleiding om Erik Schaap uit te nodigen. Mieke van der Weij en Peter de Bie gingen op 22 januari een klein kwartier met hem in gesprek over het hoe, wat en waarom in het leven van de hoofdrolspeelster. De uitzending is hier terug te zien.
Op 2 januari 1940 stierf de voormalige wereldkampioen wielrennen Albert Richter een gewelddadige dood in een Duitse cel. In het voorjaar van 2022 publiceren Renate Franz en ik het levensverhaal van deze Hitler-opponent en zijn joodse coach Ernst Berliner, die als onderduiker in de Zaanstreek de oorlog overleefde. De titel: Ongewenst. De wereldkampioen wielrennen en zijn joodse coach.
November 1943. Franci de Munck-Siffels verricht ondergrondse koeriersdiensten en verbergt een joods jongetje in haar huis. Maar wanneer ze ontdekt dat haar man een buitenechtelijke relatie heeft met haar zuster reist ze woedend naar de Sicherheitsdienst en onthult het onderduikadres van haar wederhelft. Het liefdesdrama verandert vanaf dat moment in een niemand ontziende jacht op het verzet. De 23-jarige, verleidelijke Franci ontpopt zich daarbij als een hondsbrutale infiltrante. Ze verraadt ruim honderdvijftig illegalen en joden. Tientallen arrestanten belanden voor het vuurpeloton of in de gaskamer. Geen vrouw weet in zo’n korte tijd zoveel ‘terroristen’ in Duitse handen te spelen als deze Zaanse moeder. Haar vernietigende arbeid duurt maar kort. Een Knokploeg ontmaskert de te gretige jaagster. Zeven maanden na de impulsief begonnen strafexercitie tegen haar echtgenoot sterft Franci op gruwelijke wijze.
Erik Schaap ontrafelde het onthutsende levensverhaal van een communistische verzetsstrijdster die de verpersoonlijking was van het verraad in oorlogstijd. De verraadster verschijnt op 25 januari 2022 bij uitgeverij Alfabet.
Op Meitomei.nl plaatst Erik Schaap sinds maart 2021 iedere week een nieuw artikel over de jaren 1940-1945. En elke keer is daarin sprake van een onbekend of onderbelicht verhaal. Over de oorlogsdoden van Pieter Bon. De laatste wil van Willem Ragut. De raadselachtige liquidatie van mevrouw Haan. Of de vele fouten op de Zaanse oorlogsmonumenten. Om maar een paar voorbeelden te noemen. De reeks wordt in ieder geval voortgezet tot de zomer van 2021. En wie weet nog wat langer…
Als u doorgaat op deze site, dan gaat u automatisch akkoord met het gebruik van cookies. Meer informatie
De cookie-instellingen op deze website zijn ingesteld op "cookies toestaan". Hiermee wordt deze website het beste weergegeven. Als u doorgaat met het bezoeken van deze website, dan gaat u automatisch akkoord, tenzij u uw cookie-instellingen wijzigt. Ook door "Ok" te klikken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies.