‘Albert Richter is een hoogbegaafde sprinter, een getalenteerde renner waarvoor de Duitse wielrensport nu al een eeuwige ereplaats naast zijn succesvolle voorgangers moet inruimen.’ Nog geen twee jaar later probeerde de nationale wielerbond in hetzelfde tijdschrift waarin ze deze lof had toegezwaaid om de wereldkampioen naar de vergetelheid te schrijven: ‘Zijn naam is voor immer uit onze rijen geschrapt.’
Albert Richter en zijn joodse coach Ernst Berliner waren in ongenade gevallen. De beste Duitse baanrenner van de jaren dertig bekocht zijn verzet tegen het Hitler-regime in 1940 met de dood. Zijn wanhopige manager probeerde aan de Holocaust te ontkomen door onder te duiken in Nederland. Jarenlang trok hij met zijn gezin van de ene naar de andere Zaanse schuilplaats, vechtend tegen de wanhoop en onzekerheid.
Gesprekken met tijdgenoten en een lange zoektocht in de archieven geven zicht op de verstoorde levens van twee geroemde, maar desondanks niet geaccepteerde sportvrienden. In het rijk geïllustreerde Ongewenst. De wereldkampioen wielrennen en zijn joodse coach ontrafelen Renate Franz en Erik Schaap de tragische geschiedenis van deze twee onbekende grootheden.
Recensie:
Birger Vandael in Wielerverhaal: “‘Ongewenst’ is zo aangrijpend dat je het misschien wel in 1 sprint uitleest. (…) Een aanrader voor iedereen die houdt van een zoektocht naar de waarheid.”
Uitgever: Brave New Books
Jaar van uitgave: 2022
Auteurs: Renate Franz en Erik Schaap
Aantal pagina’s: 175
Prijs: €18,96
ISBN: 9789464484328
De Zaanstreek in oorlogstijd bevat bijna tweehonderd, veelal unieke foto’s waarop zowel de aanloop naar als het verloop van de Tweede Wereldoorlog valt te zien. Ze zijn gemaakt door professionals en amateurs. In opdracht van de NSB of heimelijk. Bedoeld voor de gelijkgeschakelde kranten of als herinnering aan een uniek tijdperk. Alle makers hadden hun eigen beweegredenen om te tonen wat zich in de omgeving afspeelde. De vastgelegde gebeurtenissen zijn gekoppeld aan data en plaatsen en van context voorzien. Het geheel biedt nieuw zicht op de Zaanstreek in de donkerste dagen van de twintigste eeuw. 
Johnny de Droog liet tussen 1942 en 1945 minstens driehonderd verzetsstrijders en joden achter de tralies verdwijnen. Ruim een kwart van zijn slachtoffers zou de bevrijding niet halen. De Arnhemse fietsenmaker joeg zijn prooien genadeloos op, martelde en moordde. Hij betoverde zijn slachtoffers met zijn charisma en fantastische verhalen. Elke poging om hem uit te schakelen faalde. Toch stierf deze ‘sadist in optima forma’ op gewelddadige wijze, kort voor de Duitse capitulatie. Wie was daarvoor verantwoordelijk? Wat deed de gepassioneerde verzetsstrijder partij kiezen voor de Sicherheitsdienst? Hoe kon De Droog vervolgens straffeloos de illegaliteit binnendringen en talloze kopstukken uitleveren aan de vijand? En waarom 
Markante Amsterdammers bevat veertig portretten van mensen die het leven in hun stad bepaald hebben. Het boek is een initiatief van maandblad Ons Amsterdam, dat in 2019 zeventig jaar bestaat. Een van de geportretteerden is Walraven van Hall. SchaapSchrijft leverde dit hoofdstuk aan. (Kleine kanttekening: Van Hall woonde sinds 1940 in Zaandam.)
Op 14 december 2018, ook wel bekend als Paarse Vrijdag, verscheen een nieuwe versie van Jacob Israël de Haans minibiografie Mijn lied, mijn leed, mijn hartstocht. In 1999 kwam de eerste druk van dit boekje uit, 75 jaar na De Haans dood. Het was sindsdien lang uitverkocht. Een expositie over de Zaanse LHBT-geschiedenis was aanleiding om de tekst te herzien, aan te vullen en opnieuw vorm te geven.
De Tweede Wereldoorlog was smerig en ongewis. De Zaankanters die zich keerden tegen de bezetter en zijn handlangers pionierden en probeerden, onwennig als ze waren met de spelregels van de nieuwe, nazistische orde. Dat leidde tot grootse daden, maar ook tot onzekerheden, fouten en soms bovenmenselijke spanningen.
Eisendrath, een verzonken familie (1845-1945) is het hartverscheurende verhaal van de Holocaust, samengebald in één gezin, vier landen en honderd jaar.